dinsdag, oktober 10

Romeinse Limespad: Weg naar Cothen - Wijk bij Duurstede

Dinsdag 10 oktober 2023

Bij bushalte Hardenberg stappen we uit. Met 12 uur zijn we een stuk later dan normaal. Het is vandaag midden oktober en warm genoeg om zonder jas buiten te lopen en zonnig genoeg om een petje op te zetten. Het weer is van slag.

We steken het bruggetje over en volgen het pad langs de Kromme Rijn. Het water stroomt snel. Of is het gezichtsbedrog en komt het door de wind? Ondanks het warme weer staan er weinig planten in bloei. We passeren een uitbundig bloeiende ingezaaide bloemenrand langs een van de akkers.

Cothen lijkt een ingedommeld dorp te zijn. We passeren een RK en een Hervormde kerk. Opnieuw volgen we de Kromme Rijn. Inheemse planten die nog in bloei staan zijn de watermunt en de moerasandoorn. Opvallend is dat er nog maar heel weinig bomen in herfstkleuren staan te pronken. Veel bladerdekken zien er nog mooi groen uit, half oktober had ik meer bruin en geel verwacht.

Vlak voor Wijk bij Duurstede krijgen we een informatief bord over Dorestad, de grootste en rijkste stad van Nederland tijdens de Vikingen. In Wijk bij Duurstede zelf passeren we een nagebouwd exemplaar van een krommerijnder, een binnenvaartschip dat vroeger op de Kromme Rijn werd gebruikt.

Vandaag gedaan: Weg naar Cothen - Wijk bij Duurstede, 7 km
Totaal gedaan: 147 km

vrijdag, september 8

Krijtlandpad: Slenaken - Gulpen.

Dinsdag 5 septemmber 2023

In Gulpen pakken we de bus naar Slenaken. Het is merkwaardig, maar de bus rijdt twee keer per uur van Gulpen naar Slenaken, en maar een keer per uur in omgekeerde richting. Volgens 9292, ik heb het niet in Slenaken op het bordje bij de halte gecontroleerd. Het Krijtlandpad hebben we al jaren geleden afgerond, maar de doorsteek van Slenaken naar Gulpen hebben we toen laten zitten. Vandaag lijkt een mooie dag om dat gaatje op te vullen. 7,7 km, gewoon een korte wandeling.

In Slenaken loopt het pad langs de Gulp. Het beekje is hier nog smal. Waar we door een hekje een weiland in moeten, verspert een kudde koeien ons de weg. We lopen een stukje langs het hek en kruipen voorzichtig onder het schrikdraad door. We klimmen door 'het groote bos' naar plateau nivo. We genieten van de schaduw van de bomen, want het zonnetje schijnt volop en de temperatuur stijgt naar 30 graden.

Bijzondere planten zien we niet veel. Misschien zijn ze er wel, maar zie ik ze gewoon over het hoofd. OK, klokjes zijn altijd leuk. Wat wel opvalt is het grote aantal hazelaars in het landschap. Die vielen vorige week ook op, al heb ik ze toen niet genoemd. Er zijn veel mede wandelaars op pad. Mountainbikers fietsen ook op alle paden. Wanneer we bij Gulpen in de buurt komen, passeren we een mooi oud kasteel, kasteel Neubourg. Limburg is best wel rijk aan kastelen, viel me deze vakantie op. In 1301 verkocht het domkapittel van Aken een deel van haar bezittingen in deze streek aan ene Arnold II van Julémont, die zich daarna heer van Wittem en Nieuwenborgh noemde. Het hoofdgebouw is in aanleg 14e-eeuws, maar is in de huidige vorm grotendeels 17e- en 18e-eeuws

zaterdag, september 2

Pelgrimspad 2: Scheulder - Maastricht

Zaterdag 2 september 2023
De bus brengt ons snel van Gulpen naar Termaar. Jammer genoeg hebben we daar net de bus naar Scheulder gemist. Volgens Google mps is het 2,5 km, een half uur lopen. Willen we een uur wachten? We besluiten die 2,5 km er maar bij te doen. Vandaag wordt 25 graden verwacht, we willen zo vroeg mogelijk in de benen zijn. En een uur bij een bushalte hangen is ook niet echt vakantie.

In Scheulder vervolgen we de route van eergisteren. Gisteren goot het van de regen, en de zandwegen staan nog vol plassen en modder. Ik kan me niet herinneren voor deze vakantie ooit van Scheulder te hebben gehoord, en dat zelfde geldt voor Ijzeren, Groot Welsden en Klein Welsden. Een moeder en dochter wandelen het pad in tegen gestelde richting en zijn vanmorgen bij de Schiepersberg begonnen. We lopen onder langs het hellingbos. We passeren de Julianagroeve, waar van 1938 tot 1954 mergel werd gewonnen. Eerder deze week sprak ik in de bus met Wikipedia vrijwiliger Romaine, en hij vertelde dat hij (vrijwel) alle Limburgse mergelgroeven op Wikipedia heeft beschreven.

De route voert ons langs rustige landwegen. Het landschap verdient geen landschappelijke hoofdprijs, maar is wel lekker rustig. Het stijgt en daalt licht, wat ons toch een Zuid-Limburgs gevoel geeft. Via Cadier en Keer lopen we verder naar Maastricht. We voelen nu die eerste extra kilometertjes wel. In Maastricht lopen we rechtdoor naar de Maasoever, waar we naar het noorden buigen. Bij de St. Servaesbrug steken we over. Op het Vrijthof bekijken we kort het plein, en genieten op een terrasje van een milkshake, koffie en vlaai.

Gedaan: Den Bosch - Maastricht: 250 kilometer.

Begonnen in 2017, voltooid in 2023

donderdag, augustus 31

Pelgrimspad 2: Gulpen - Scheulder

Donderdag 31 augustus
Vanaf camping Gronselerput volgen we de route langs de Geul. We passeren het plaatsje Engwegen en lopen door naar Schin op Geul. Het is er stil en verlaten. We passeren de kerk en slaan voor de spoorbaan linksaf. Daarna mogen de kuiten aan het werk, want het pad stijgt flink naar een oude kluizenaarskapel. Informatiebordjes over het bos vertellen ons dat er door traditioneel hakwerk orchideeen in dit bos groeien. vermoedelijk zijn we in het verkeerde jaargetijde. Andere informatiebordjes vertellen over 16 kluizenaars die hier woonden. Het wordt niet 100% duidelijk of die tegelijk of na elkaar hier woonden. De tekst suggereert het laatste. Van het kapelletje dalen we weer af naar de spoorbaan, en steken deze over. Bij Kasteel Schaloen gebruiken we een kopje koffie en thee.

Via Oud-Valkenburg lopen we naar het Gerendal, beroemd om zijn orchideeen. Ook hier zien we die niet. Wel vallen bij de esdoorns het grote aantal donkere vlekken op. Het is de esdoornvlekkenzwam. Beemdkroon, kruldistel, glad walstro, grasklokje en valse salie zijn planten in de kruidlaag. Een paar keer hebben we een licht buitje, maar in het algemeen blijft het droog.

In Scheulder hebben we een OV puzzel. Volgens 9292 moeten we 20 minuten lopen naar Margraten, en dan twee bussen nemen naar Gulpen. Of we rijden via Valkenburg, met een bus, een trein en nog een bus.
Het buurtbusje komt, we houden hem aan en de chauffeur vertelt ons dat de gemakkelijkste route is om mee te rijden naar halte Termaar, waar ieder kwartier bus 350 naar Gulpen rijdt. Dat doen we en we komen er sneller dan met de routes die 9292 voor ons uitdokterde.

In Gulpen stappen we uit bij het busstation. Vandaar pakken we zonder veel gezoek de route weer op naar de camping. Na Kasteel Wijlre is het pad door de weilanden helaas geblokkeerd. We kunnen via Stokhem lopen, of via Wijlre. We kiezen voor dit laatste. Het is 1,5 km extra, maar wel een mooi stukje. Jammer dat Jos op een bankje gestoken wordt door een hoornaar. Ze zuigt de steek leeg.

Vandaag gedaan: Gulpen - Scheulder, 13,5 km
Totaal gedaan: Den Bosch - Scheulder, 234 km
Nog te gaan: 249 - 234 = 15 km.

dinsdag, augustus 29

Pelgrimspad 2: Voerendaal - Gulpen

Dinsdag 29 augustus 2023 We staan op onze favoriete Zuid-Limburgse camping: De Gronselerput in Wijlre. Er staat nog 42 kilometer open van Pelgrimspad 2. De bedoeling is om deze vakantie dat stuk uit te lopen.
We hadden in Gulpen willen parkeren, maar wanneer we zien dat we de bus in Gulpen naar Voerendaal niet gaan halen, rijden we naar Voerendaal. Daar is het gratis parkeren.

We wandelen langs de spoorlijn naar het westen. Bij het eerste tunneltje onder de spoorbaan pakken we de route weer op. De route voert ons langs een mooide oude kerk in het centrum langs kasteel Cortenbach. A.s. zondag zijn de schuttersfeesten, maar vandaag kunnen we nog de gewone route volgen.

Vandaag gaat het door de velden naar de A79, waar we door een tunneltje onder door gaan. Links van ons ligt de Kunderberg, waar meer dan 80 plantensoorten zouden groeien. We zien er niet veel van, maar misschien dat we bij gelegenheid het pad over de berg een keer kunnen volgen. Jos ziet een wijngaardslak in de berm.

Vanaf de berg lopen we door naar Ubachsberg. Het pad is grote delen 'vals plat', we stijgen heel langzaam. Na Ubachsberg lopen we door Mingersberg en Eyserheide. We zien onderweg wel wat kruiden: Reuzenbalsemien, grote Kattenstaart, hop, agrimonie, ruig klokje, en veel wilde marjolein.

We passeren een maisakker waar een deel van de planten aan maisbrand, ustilago maydis, leidt. Het ziet er uit als een forse schadepost voor de boer.

We wandelen verder door de Eyser Bosschen. De zachte duizendknoop, persicaria mitis, valt op.

Moe maar voldaan arriveren we in Gulpen.

Vandaag gedaan: Voerendaal - Gulpen: 14 km
Totaal gedaan: DEn Bosch - Gulpen: 221 km.

woensdag, augustus 16

Romeinse Limespad: Bunnik - Weg naar Cothen

Bus 41 zet ons keurig in het centrum van Bunnik af. Vandaar is het maar een klein eindje naar de route langs de Kromme Rijn. Het eerste deel is floristisch minder interessant dan de vorige wandeling. Het grintpad langs de oever loopt gemakkelijk weg. He, vervelend: de achterkant van mijn sandaal scheurt. Vervelend, ik heb ze 5 a 10 jaar geleden bij Beversport gekocht. Nu loop ik op een sandaal en iets wat het midden houdt tussen een sandaal en een slipper. Nou ja, er is mee te lopen. Een vrouw alleen komt ons achterop. Met rugtas, wandelschoenen en een stevige pas maakt ze de indruk dat ze de afkickcursus na de vierdaagse nog niet heeft afgerond.

De lucht is grijs en dreigend, maar het zou droog blijven, en op een paar druppeltjes na blijft het dat ook. Later breekt het zonnetje door. We wandelen onder de A12 door. Bijna alle tunneltjes op dit traject zijn berekend op mensen die half zo lang zijn als ik.

We volgen de Kromme Rijn om Odijk heen. De flora wordt wat interessanter: zomerfijnstraal, kattenstraat, verwilderde kogeldistels, heelblaadjes, wilde bertram en watermunt. Geen van allen superbijzonder, maar wel leuk afwisselend. Opvallend is ook het grote aantallen paddenstoelen voor de tijd van het jaar.

We passeren de rand van Werkhoven. Bij een picknicktafel maken we een praatje met een wandelaarster die het streekpad Utrecht doet. De route valt hier gedeeltelijk samen met het streekpad. We komen nu meer wandelaars tegen. Bij halte Hardenbroek op de N229 nemen we de bus terug naar Utrecht.

Totaal gelopen: Katwijk aan Zee - N229 voor Cothen, 139 km.
Vandaag gelopen: 14 kilometer.
Nog te gaan: 256-139 = 117 km.

donderdag, augustus 10

Romeinse Limespad: Utrecht CS - Bunnik

Donderdag 10 augustus 2023

De NS brengt ons netjes en snel naar Utrecht CS. Daar is het pad gemakkelijk weer op te pakken. Voorbij het rijkskantoor steken we met de Moreelsebrug de spoorlijn over. Via via komen we bij de Domtoren. We kijken even rond naar een fotozaak, want het sd-kaartje van mijn fototoestel ligt helaas thuis. U zult het dus met een foto van mijn mobiel moeten doen.

Onze editie van het boekje klopt niet meer met de route, maar de bewegwijzering is voldoende. Daar verschillen Jos en ik trouwens van mening over, want Jos vindt dat het wel wat beter kan.

Eenmaal onder de A12 door komen we in een ander landschap. De stad ligt duidelijk achter ons. Twee wandelende vrienden die het Limespad van oost naar west lopen, komen ons tegemoet. We maken een kort praatje. We lopen naar Castellum Fectio. De opgravingen zijn duidelijk te zien. Een aantal stenen uit die tijd zijn tentoongesteld. Een echtpaar vertelt dat ze gisteren in Woerden begonnen zijn. Hun auto staat in Bunnik bij het station.

In de brasserie van Fort Vechten drinken we een kopje koffie c.q. thee. Daarna gaan we weer onder de A12 door. Langs de Kromme Rijn is een mooi stuk. Langs het water zien we onder andere zwanenbloem, watermunt, valeriaan en oranje springzaad. Op de Kromme Rijn zelf varen verschillende pendelende surfers. Een boot met ouderen drijft langzaam voorbij. Ik zwaai en blijkbaar vertelt de gids niets boeiends, want de hele boot zwaait naar ons terug.

In het centrum van Bunnik nemen we de bus terug naar Utrecht. De chauffeur is zo vriendelijk op ons te wachten als hij ons ziet komen aanrennen.

Vandaag gewandeld: Utrecht CS - Bunnik.
Totaal gewandeld: Katwijk a. Zee - Bunnik, 125 km.
Nog te gaan: 256-125 = 131 km.

dinsdag, juli 25

Romeinse Limespad: De Meern - Utrecht CS

Romeinse Limespad: De Meern - Utrecht CS Dinsdag 25-7-2025

De NS en Syntus brengen ons gemakkelijk naar halte Veldhuizerweg in de Meern. Daar pakken we direct de route weer op. We hebben ons ingesteld op veel vinex wijken: de kaart ziet er uit als vooral nieuwbouwwijken, met een klein stukje Lombokwijk in Utrecht.

Dat vinex gehalte blijkt mee te vallen. We worden vooral door de parkjes en groenstroken in de nieuwbouwwijken gestuurd. Qua flora is het traject niet interessant: Zeldzame wilde planten komen hier even uitbundig voor als pinguins op de Noordpool.

De bewegwijzering is aan het begin en aan het eind prima. Maar op het stuk park langs de A12 is deze om onduidelijke reden verwijderd. Terug thuis zien we dat er hier regelmatig sprake is van vandalisme. Gelukkig biedt download van de gfx route uitkomst.

We passeren bij Hoge Woerd een mooie reconstructie van een Romeins castellum en een boot die bij de Meern gevonden is. We nemen ruim de tijd om dit stukje geschiedenis in ons op te nemen.

Via de wijk Lombok komen we bij het Centraal Station.

Vandaag gelopen: 12 km
Totaal gelopen: Katwijk a. Zee - Utrecht CS, 109 km.

dinsdag, juli 18

Romeinse Limespad: Driebruggen - Woerden

Dinsdag 18 juli 2023

Ten zuiden van station Woerden kunnen we gratis parkeren. Door het beperkte busverkeer naar Driebruggen durfden we het niet aan om met het OV te gaan, hoewel dat vanuit milieu oogpunt de laatste tijd onze voorkeur heeft. Het busje van Woerden naar Driebruggen rijdt keurig op tijd. Om 10:30 zet een vriendelijke buurtbuschauffeur ons af in Driebruggen.



Na een bruggetje in Driebruggen (nee, ik weet niet waar de andere twee zijn) slaan we rechtsaf langs de huizen. Het paadje is nog bekend van het pelgrimspad. Na een kilometer graskade slaan we linksaf. Hier begint het echte werk. Het pad is vrijwel dichtgegroeid met riet, haagwinde, braam, moerasspirea, grote kattenstaart, grote wederik, wilgenroosje, gewone engelwortel, zwarte els, wilgen en lijsterbes. Jos gaat voorop. We hebben nog net geen kapmes nodig. Ik ben blij dat we dit traject niet aan het eind van de zomer lopen, want dan kunnen rietbladen gemeen scherp zijn. Het is lekker om zoveel groen om ons heen te hebben. En het voelt avontuurlijk. We staan ongewild wat bloed af aan het inheemse insectenleven. Ter verhoging van het avontuurlijk gehalte, zullen we maar zeggen. Drie kilometer verder zijn we aan het eind van deze oer Hollandse jungle.

De Engelwortel zit vol klein rode weekschild. Na een stuk rustige asfaltweg volgen we het fietspad langs een meer doorgaande weg naar Papekop. Een oude man is bezig met de knotwilgen langs de weg. Hij legt uit dat de knotwilgen in de winter geknot worden, maar dat hij wat 'klein onderhoud' uitvoert. In Papekop genieten we van een kopje thee, waarna we langs het water en de landhuizen richting Woerden wandelen. In het water naast ons wisselen gele plomp, roze en witte waterlelies elkaar af.

In Woerden bekijken we het centrum. De herinneringen aan de Romeinse tijd kunnen we niet snel vinden en slaan we daarom over.

Vandaag gelopen: 13 kilometer.
Totaal gelopen: Katwijk a. Zee - De Meern: 97 km.

vrijdag, juli 7

Romeinse Limespad: Woerden - De Meern

Vrijdag 7 juli 2023

In verband met het beperkte OV verkeer in Driebruggen, in combinatie met de verwachte 30 graden, laten we het stuk Driebruggen - Woerden even liggen.
Vanaf station Woerden is het pad gemakkelijk te vinden. We volgen een oud jaagpad langs de Oude Rijn, die vroeger de noordgrens van het Romeinse Rijk vormde. Het loopt redelijk rustig. Langs het water bloeien onder andere echte valeriaan, harig wilgenroosje, moerasspirea, moerasandoorn en smalle rolklaver.

We switchen af en toe van oever. Deze wandeling passeren we een aantal informatieborden, en een stenen pilaar uit de Romeinse tijd. Origineel of namaak, dat kan ik niet beoordelen.

Langs het water stond een fort, castellum Laurium, en diverse wachttorens. Die laatsten werden bemand door plus minus 8 legionairs, en waren bedoeld om de transporten over de oude Rijn te beveiligen tegen Friese piraten.

Vandaag gelopen: 12 km

vrijdag, juni 16

Romeinse Limespad: Bodegraven - Driebruggen

Vrijdag 16 juni 2023

Het OV brengt ons veilig en snel van Den Haag naar Bodegraven. Op Den Haag CS hebben we het mazzeltje dat de conducteur de treindeur nog even voor ons open houdt.

Het is een zonnige, zomerse dag, met temperaturen van ongeveer 25 graden. Ik ben blij dat ik een petje meegenomen heb. Het is 10 uur wanneer we aan onze wandeling beginnen. Vroeg voor ons doen, ondanks dat we pas vanaf 9 uur korting op de trein hebben.

Langs het water van de oude Rijn lopen we over een smal fietspad. Af en toe worden we ingehaald door fietsers. Geen wonder, het is vrijdag, en lekker weer. Een wandelend echtpaar haalt ons in - ze oefenen voor de Nijmeegse.

We brengen een bezoekje aan Fort Wiericker Schans, een monument uit de Oude Hollandse Waterlinie. Wanneer we binnenwandelen, is er net een fotoshoot van een trouwreportage klaar. Op de oude schansen zien we veel groen, met riet, echte valeriaan, een kaasjeskruidsoort, gele lis, en nog veel meer. In het water zijn gele plomp en prachtig bloeiende waterlelies dominant. Twee punten van de oude schans zijn door bomen overgroeid, maar de voorste twee punten zijn open gehouden zodat we goed kunnen zien hoe de verdediging was uitgevoerd. Het fort bestond eigenlijk uit een dubbele schans, zodat de verdedigers vanaf de achterste schans de voorste linie konden ondersteunen.

Na het fort lopen we over een geasfalteerd fietspad, maar al snel klimmen we over een hekje en volgen een graskade langs de Enkele Wiericke. Op een plaats groeit ratelaar. De graskade vertoont scheuren door de droogte. Een kudde schapen heeft de schaduw van een aantal wilgen langs het water opgezocht. Akkerdistel en kale jonker zijn twee distelsoorten die allebei voorkomen.

We wandelen onder de A12 door. Het stuk ten zuiden hiervan loopt gedeeltelijk samen met het Pelgrimspad, waarvan we nog een kilometer of 50 hebben open staan..

In Driehuizen moeten we een klein half uurtje wachten op de bus. De bus rijdt hier maar een paar keer per dag, dus het volgende traject (Driebruggen - Woerden) zullen we goed moeten plannen.

Gedaan: Katwijk aan Zee - Driebruggen, 71 km.
Te gaan: 256-71=185 km.

donderdag, mei 25

Marskramerpad: Bad Bentheim - Losser

Dinsdag 23 mei 2023
In Oldenzaal parkeren we bij het station. De bedoeling is om vandaag van Losser naar Bad Bentheim te wandelen. We zijn redelijk op tijd, maar verliezen ruim een uur doordat de busmaatschappij een halte buiten gebruik stelt en dat niet doorgeeft aan 9292.
We nemen daarom maar de trein naar Bad Bentheim, om vandaar naar Losser te lopen.

Bad Bentheim heeft een mooi kasteel, Burg Bentheim. We bewonderen hem van de buitenkant, en wandelen er rondom. Door alle sores met de bus is het al middag. Het is een heerlijk gevoel in dit bergachtige stadje te zijn. Echt buitenland. Echt vakantie. Ik wist niet dat Duitsland dit zo ver noordelijk en zo dicht bij onze grens kende. In het stadpark / bos eten we onze lunch. Het is hier heerlijk rustig. De planten zijn niet bijzonder, al zagen we er in het stadje wel een aantal. Maar ik heb mijn flora thuis gelaten, het is een voor ons doen zwaar traject van 17 of 18 kilometer. En de obsidentifier app om planten te herkennen doet het om onduidelijke reden niet.

Het plaatsje Gildehaus heeft een leuk oud kerkje. We lopen over een heuvelrug, en hebben afwisselend links en rechts uitzicht. We passeren twee molens, de oostmolen en de oude westmolen. Ja, hier boven op de heuvelrug vangen de wieken wel wind. Het plaatselijke Judenfriedhof zit op slot. Jammer dat zo iets blijkbaar nodig is tegen vandalisme.

Forst Bentheim oogt als een productiebos - het gaat om de houtwinning. De kruidlaag is dus niet bijzonder interessant. We wandelen gestaag door en arriveren even voor half vijf in Losser.

Na bijna 10 jaar zit de laatste etappe van het Marskramerpad er op. Mission accomplished. Onze vakantie zit er ook praktisch op.

Gedaan: Den Haag - Bad Bentheim, 370 km.

maandag, mei 22

Marskramerpad: Oldenzaal - Losser

Maandag 22 mei 2023

Vanaf station Oldenzaal vertrekt twee keer per uur een bus richting Losser. We hebben die van 10:15, wat maar goed is ook, want die van 10:45 gaat vervallen. De chauffeuse stopt bij de grote kerk in Losser. Met wat nauwkeurig kaart lezen vinden we zonder echte problemen de omleidingsroute bij hoog water.

We wandelen langs het Hannekerveld. Vroeger verzamelden zich hier hannekemaaiers, seizoensarbeiders, die van hun kleine boerderij in Duitsland niet rond konden komen, en in de zomer op boerderijen in Nederland werkten. In de berm groeien muizenoor en klein vogelpootje. Allebei algemeen, maar ik zie ze gemakkelijk over het hoofd, dus leuk dat ik ze nu zie staan.
Het begin van de Snoeyinksweg loopt paralel met een beek, waar volgens het bord o.a. orchideen moeten bloeien. Ik zie wel vochtige grond, herkenbaar aan de donkere grassoorten, en echte koekoeksbloem, maar van de orchideeen geen spoor. Wel een berm vol grote brandnetel, fluitenkruid, ruwe smeerwortel, witte dovenetel, kleefkruid en nog een aantal van dat soort voedselrijke grond minnende planten.
Een vlinderaar zoekt de kleine vuurvlinder zonder hem te vinden. Een paar honderd meter verderop zien we die wel vliegen, verschillende zelfs.

In een bos verderop komt de gele dovenetel voor. Leuk, want die zien we meestal alleen in Zuid-Limburg. Soms zien we mispel langs de weg.

We lopen over een aantal smalle fietspaden, waar we voor achterop komende fietsers het fluitenkruid in moeten. Een andere wandelaar had ons daar afgelopen vrijdag al voor gewaarschuwd. We arriveren zonder probleem in Oldenzaal. We passeren verschillende opvallende namen. De Duivelshof kreeg zijn naam naar aanleiding van een landheer die pachters in zijn kelder opsloot als ze niet aan hun verplichting konden voldoen. En dan is er het rotboerpad. Je zal er als boer maar wonen.

Gedaan: Den Haag - Losser
Nog te doen: Losser - Bad Bentheim, 14 km (+4).

(foto's later toe te voegen)

vrijdag, mei 19

Marskramerpad: Deurningen - Oldenzaal

Vrijdag 19 mei 2023.

Oldenzaal beschikt over een ruime P&R vlak bij het station. We zijn net op tijd voor de trein naar Hengelo. Daar hoeven we niet al te lang te wachten op de bus naar Deurningen.
Het is prachtig weer, zonnig, met soms een wolkje, en temperaturen tussen de 12 en 20 graden. We komen dan ook minstens 8 groepjes Marskramerpadlopers tegen. Een record. Dat hebben we in geen van de wandelingen vanaf Den Haag tot nu meegemaakt.

We wandelen tussen weilanden, waar fluitenkruid, reigersbek, akkerviooltje en look-zonder-look in de berm de dienst uitmaken. Door de temperatuur komen we ook het oranjetipje tegen. Een aantal nieuwsgierige koeien volgen ons aan hun kant van het hek als we langs hun weiland lopen. Het landschap wisselt, het tweede deel van ons dagtraject brengt ons langs een recreatieplas.

In Oldenzaal is het even zoeken naar een gezellig terrasje voor een kopje thee en een kop koffie. Oldenzaal was doel 1 van onze vakantie, en dat is gehaald. Dus trakteren we onszelf. De St Plechelmus basiliek in Oldenzaal is een bezoekje waard. Plechelmus was een monnik, bisschop en als missionaris werkzaam in het Frankische Nederland en het Duitse grensgebied. Na de basiliek lopen we verder naar het station. Misschien dat we volgende week doel 2, Bad Bentheim, kunnen halen.

Gedaan: Den Haag - Oldenzaal
Nog te gaan: Oldenzaal - Bad Bentheim, 25 km.

woensdag, mei 17

Marskramerpad: Zenderen - Deurningen

Woensdag 17 mei 2023

In Deurningen is het gemakkelijk om in de buurt van de kerk te parkeren. Het kerkplein wordt klaargemaakt voor feestelijkheden morgen, dan is het hemelvaartsdag. We moeten een half uur wachten op de bus naar Hengelo. Eenmaal in Hengelo moeten we bij het station nog een keer een half uur wachten op de volgende bus. Wat een uitgestorven gat is dat station van Hengelo, het station kent geen enkel winkeltje dat open is.

De bus heeft een klein half uur nodig om ons naar Zenderen te brengen. Maar dan stappen we wel vlak bij de route uit. Bij het klooster eten we gelijk onze lunch, want de ochtend is inmiddels voorbij. Een pastoor met de naam Titus Brandsma heeft o.a. hier gestudeerd, en is door de Nazi's vermoord. Op de een of andere manier heb ik de naam eerder gehoord. Een informatiebord vertelt ons over marskramers, seizoensarbeiders in de gouden eeuw en ander wandelend verkeer.

Bij Weleveld is een veldje ingericht met ijzeren modellen van middeleeuwse figuren. Aardig illustratief, maar niet heel bijzonder.

De route voert ons langs de Bornse beek, waar we een leuke flora aantreffen, met onder andere kleine ratelaar, gele waterkers, pinksterbloem, en kruipend zenegroen. De weerspiegeling van de bomen in het water maakt het ook een mooi traject.

Het is stevig doorstappen, en vooral door de half knie-hoge grassen loopt het vermoeiend. Vandaag durven we het wel aan om door de drassige gebieden te wandelen. Het wandelt rustig, en het water is sinds gisteren aardig in de grond weggezakt. De laatste kilometers voelen we onze benen, en we zijn blij als we in Deurningen de auto terug vinden.

Gedaan: Den Haag - Deurningen
Nog te gaan: Deurningen - Bad Bentheim, 36 kilometer.

dinsdag, mei 16

Marskramerpad: Delden - Zenderen

Dinsdag 16 mei 2023

In Zenderen parkeren we om 10.15 aan de noordkant van het dorp. Helaas moeten we een half uur wachten op de bus. Dat noemen ze 'geduld oefenen'. De bus komt, en stopt, al ziet de halte er oud en vervallen uit. In Hengelo nemen we de trein naar Delden. Daar stappen we uit en begint het te regenen. Dat was niet helemaal het beeld dat de buienradar app geschetst had. We schuilen in het wachthokje op het perron tot de bui voorbij is.

Gelukkig kost het in Delden weinig moeite om de route naar het pad terug te vinden. We wandelen over rustige zandwegen en asfaltwegen. Bij de Noordmolen houden we even halt, even uitrusten. De molen is soms in de weekenden open voor demonstraties. Er wordt olie uit koolzaad gewonnen. De molen draait op waterkracht. Met mijn mobiel probeer ik een paar foto's te schieten, maar er zijn meer mensen die de molen willen bewonderen. Ja, met mijn mobiel, want sinds vrijdag heb ik weer rugproblemen, dus ik sjouw geen fototoestel mee.

Verderop passeren we een natte plas, waar ik jammer genoeg geen bijzondere planten in kan ontdekken. Dat lukt wel bij een even verderop gelegen stukje heide: tormentil en stekelige brem.

Door een tunneltje steken we de autosnelweg A1/A35 over. Hierna bevat het pad twee keer een drassig stuk, wat we vermijden door een shortcut te nemen. Het heeft de afgelopen dagen veel geregend, dus we gaan er van uit dat het drassige stuk ook echt drassig zal zijn.

Bij een Mariakapel vlak voor Denderen rusten we nog even uit. Daarna richting caravan.

Gedaan: Den Haag - Zenderen.
Nog te gaan: Zenderen - Bad Bentheim, 48 km..

(foto's volgen later)

dinsdag, mei 2

Marskramerpad: Enter - Delden

Dinsdag 2 mei 2023

In Delden parkeren we bij het station terwijl we onze beoogde trein zien wegrijden. Om het positief te bekijken, hebben we nu zo maar een half uur om geduld te oefenen. Op het station wordt reclame gemaakt voor een wait-app. Tijdschriften lezen, alleen terwijl je op het station bent. Op proef. In Goor stappen we zonder probleem snel op bus 95 die ons naar Enter brengt.

Gelukkig is het vanuit Enter niet ver lopen naar de route. De wandeling voert ons over rustige landwegen en paden. Soms zandwegen, soms asfaltwegen, maar eigenlijk nooit druk. In de bermen en in de bossen staan meidoorn en vogelkers volop in bloei.

De bewegwijzering is weer prima op orde; na Deventer verdient de pad-beheerder een 10.

Bij een kanaal slaan we rechtsaf, en na het oversteken van een smalle brug lopen we aan de andere kant van het kanaal terug. We verlaten het kanaal en lopen tussen de akkers. Hier groeien in de berm opeens bosanemoontjes.

Bij Delden is de bus, die op het kaartje staat, helaas opgeheven. Of hij rijdt alleen in het hoogseizoen. Wij wandelen 2 a 3 kilometer naar Delden.

Gedaan: Den Haag - Delden
Te gaan: Delden - Bad Bentheim, 60 kilometer.

maandag, mei 1

Marskramerpad: Rijssen - Enter

Maandag 1 mei 2023

We parkeren in Enter, en de bus komt aanrijden terwijl we naar de bushalte lopen. Even rennen! De chauffeur is vriendelijk en wacht op ons. Vriendelijke mensen hier in Twente. Bus 95 brengt ons via Rijssen naar de Grimberg. Daar pakken we moeiteloos het pad weer op. We lopen, net als het vorige traject, langs het riviertje de Regge. Op de een of andere manier vind ik dit stuk mooier dan het stuk van Holten naar Rijssen. Meer rust, al kan dat ook komen doordat ik zelf meer rust voel, of doordat er op maandag minder wandelaars en fietsers zijn dan op zaterdag.

Via stap-stenen steken we een beekje over. Leuk! Een moeder met tiener zoon komt ons tegemoet. We zien ze aarzelend bij de stenen kijken: Hoe komen we daar nu over heen?

Het wordt warm. We trekken onze jassen uit. Langs een weiland staat een bordje:
Van het goudgele korenaren
schiep God de Twentenaren.
Van het kaf en de resten
schiep Hij de mensen in het westen.

Dat de Twentenaren trots zijn op hun streek, was me al bekend. Ooit deed ik een klus in Deventer. Daar waren ook een paar echte Tukkers. Een van hen vroeg me:
"Teun, je weet toch dat de Wijzen uit het oosten kwamen?"
Waarop ik antwoordde:
"Ja, en omdat ze wijs waren, trokken ze naar het westen en bleven daar"
Het was geen repliek waar ik vrienden mee maakte. En ook niet waar, want Mattheus beschreef dat ze via "een andere route naar hun land terugkeerden."
Langs een akker groeit het akkerviooltje. In een groep bosjes de gewone salomonszegel. Die heet gewoon, omdat hij vaker voorkomt dan de andere soorten, maar ik vind hem toch een leuke vondst.

Aan het eind van de dag wordt regen verwacht, maar gelukkig blijft dat bij dreigende wolken. Terug in Enter doen we nog wat boodschappen in de Coop, en rijden terug naar de caravan.

Gedaan:
Den Haag - Enter.
Nog te gaan: 70 kilometer.

zaterdag, april 29

Marskramerpad: Holterberg - Rijssen

Zaterdag 29 april 2023

In Rijssen parkeren we gratis bij het station. Jammer dat we iets te laat van de caravan vertrokken zijn, want nu we moeten bijna een uur wachten op de trein naar Holten.
Maar wanneer de trein komt, zijn we er wel in een paar minuten.

Vanaf station Holten lopen we regelrecht de Holterberg op. Een aantal bomen staan ingezwachteld. Waarschijnlijk tegen een insect of zo, en ik vraag me af welk. Het is duidelijk zaterdag, want het is druk met fietsers en wandelaars. Boven op de berg slaan we rechtsaf.

Bij de Canadese begraafplaats eten we onze boterhammen op. Opvallend zoveel soldaten nog op 28/29 april en op 1 en 2 mei zijn gesneuveld. Een trieste recordhouder is een Canadese soldaat die op 18 mei overleed. Er staat niet bij of dat aan eerder opgelopen verwondingen was, of bij het opruimen van mijnen.

We wandelen een aardig stuk over de Holterberg. Het bos is gemengd met berk, den en lorx. In de onderlaag zien we rode bosbes en blauwe bosbes.

We buigen naar het oosten en lopen langs een natuurgebied. Het natuurgebied is nat, drassig, en voedselrijk. De talloze paardenbloemen, hondsdraf, pinksterbloemen en kluwenhoornbloem getuigen ervan.

Na wat leuke paadjes volgen we de Regge tot een pontje. Dat het ''t oude veer' maar ziet er vrij nieuw uit. Het is een zelftrek pont. Een paar buitenlandse toeristen op de fiets trekken zichzelf met inspanning naar de overkant. We lopen even door tot de N350 en nemen bij halte Grimberg de bus naar Rijssen. Die brengt ons in een paar minuten naar het station.

Gedaan: Den Haag - Rijssen
Nog te gaan: 79 kilometer.

donderdag, april 27

Marskramerpad: Okkenbroek - Holterberg

Woensdag 26 april 2023

We parkeren in Holten op de P&R bij het station. Gratis parkeren, Twentse gastvrijheid.

We zijn net op tijd voor de trein naar Deventer. Maar op het station in Deventer moeten we een uur geduld oefenen tot de buurtbus 590 ons ophaalt. Het plan voor vandaag was om van Lettele naar Holterberg te lopen, maar over die 20 kilometer doen wij gauw 5 a 6 uur. Dat wordt een beetje laat, want het zal al bij enen zijn wanneer we uitstappen. We stappen daarom in Okkenbroek uit. Het traject van Lettele naar Okkenbroek komt dan morgen.

De buurtbus zet ons netjes bij de kerk in Okkenbroek af. We lopen over een asfaltweg met niet al te veel verkeer. In de berm groeien allerlei planten die duidelijke stikstof-indicatoren zijn: Paarse dovenetel, paardenbloem, brandnetel en anderen. Logisch, want om ons heen liggen allerlei boerderijen en op voedselarme grond kun je als boer weinig beginnen. Dan moet je bemesten. En mest bestaat uit, u raadt het al, 'stikstof'. Tussen aanhalingstekens, want het gaat dan om stikstofverbindingen zoals stikstofoxiden uit de bouw en ammoniak uit de stal. Dat laatste is wat boeren vroeger als schapenmest / koeienmest / varkensmest / gier over hun land uitreden. Heel lokaal. Heel nodig voor de landbouw, omdat op onvruchtbare grond er weinig groeit.

De meeste omgekeerde vlaggen hangen weer normaal. Eerlijk gezegd vond ik de omgekeerde vlaggen een aanfluiting en kwetsing van de nationale gevoelens, ook van die van veteranen en mensen die familie in een oorlog verloren hebben.

Het weer is fris, er drijven dreigende wolkenpartijen over, maar het blijft vrijwel droog. Zo af en toe breekt er een zonnetje door. We wandelen geregeld door bos. We zien statige beuken, sparren, dennen, berken, zomereik, lijsterbes, sporkehout, en rhododendron. In de kruidlaag zien we o.a. vingerhoedskruid, akkerhoornbloem en grote muur. Een leuke vondst vind ik het bosvergeetmenietje.

De route klimt geleidelijk de Holterberg op. Volgens de wandelgids heeft het Numendal en de Holterberg een bijzondere flora en fauna. Van de fauna, inclusief het Korhoen, zien we niets. Van de bijzondere flora zien we de rode en de blauwe bosbes.

Morgen bij leven en welzijn het stuk van Lettele naar Okkenbroek.

Marskramerpad: Lettele - Okkenbroek

Donderdag 27 april 2023

Het is Koningsdag, en de dag begint op de camping steenkoud. Laten we maar zorgen dat we snel in de benenwagen klimmen. Voor we op pad gaan controleer ik de 9292 app: de streekbus rijdt. We parkeren in Lettele bij de kerk. Er staat geen aankondigingen van feestelijkheden, dus dat zal wel goed gaan.

De route brengt ons vandaag door bossen en door hooilanden. Het bos is mooi gemengd met naaldbomen, vuilboom, lijsterbes, zwarte vlier, en veel berken en haagbeuken. In de kruidlaag is niet zo veel te bekennen. Een informatiebord vertelt ons dat de naaldbomen door de droogte afsterven, en dat daarom rhodondendrons, haagbeuk en berk wordt aangeplant.

De Letterlerleide is een beek die onder handen wordt genomen. Er zou gele lis, zwanenbloem en dotterbloem in moeten gaan groeien. We zien ze geen van drie-en. In Den Haag stond de dotterbloem al een paar weken mooi in bloei. Is het water hier niet zo schoon als ze willen, of is het te kort dag, of loopt de natuur hier meer dan 2 weken achter ten opzichte van Den Haag?

Een echtpaar dat ook het Marskramerpad loopt, komt ons tegemoed. We maken een gezellig kletspraatje. Ze blijken op de camping naast ons te staan.

In Okkenbroek haasten we even, want de buurtbus komt zo. Volgens de 9292-app. Helaas, wanneer we net op tijd bij de bushalte zijn, is er geen busje te bekennen. We oefenen 5 minuten geduld in het kader van "busje komt zo", tot we op de halte ontdekken dat bij feestdagen de bus niet rijdt.

Via de weg wandelen we terug naar Lettele. Ik schat 5 kilometer. We passeren de lanceerplaats van V1/V2 uit WO2. Samen toch een mooie wandeling van 12,5 km.

vrijdag, april 21

Marskramerpad: Abdij Sion - Lettele

Woensdag 19 april 2023

Eigenlijk moet dit heten: "Marskramerpad: Lettele - Abdij Sion". Want wanneer we in Lettele bij de kerk parkeren, ziet Jos de buurtbus richting Deventer wegrijden. We hebben geen zin om een uur op de volgende bus te wachten, dus lopen we het stuk van oost naar west in plaats van andersom. Dat het OV naar het eind van de wandeling niet zonder risico's is, weten we.

Vanuit het dorp lopen we langs "oaverkamp", kerkpaden, tussen de weilanden, of misschien moet ik zeggen hooilanden, naar het westen. Het zijn paden waar de mensen uit een gehucht vroeger op zondag naar de kerk liepen.

We horen vogels in de bomen om ons heen. We horen ze, maar zien ze niet. Het speenkruid, de pinksterbloemen en de paardebloemen staan in bloei. In de sloten steekt de waterzuring zijn bladeren boven het water uit. Het zonnetje schijnt en verzacht de kille wind.

De landerijen zijn weids, er is ruimte om ons heen, en is de bossen staan de lelietjes van dalen in knop. Citroengeeltjes fladderen achter elkaar aan. In een sloot zwemmen waterhoentjes trots met hun jongen. Stevige boerenhoeven liggen verspreid door het landschap. Op sommige boerderijen wordt het rieten dak vervangen.

We stappen stevig door en twee uur later zijn we bij Abdij Sion. Nu hoeven we geen uur op de bus te wachten, slechts 45 minuten. En wanneer we in de Dapperstraat overstappen, nog een 50 minuten, uhhh...

Enfin, ze rijden, en we komen moeiteloos in Ettele bij de auto terug.

Gedaan: Den Haag - Ettele
Nog te gaan: 110 km.

Marskramerpad: Deventer - Abdij Sion

Dinsdag 18 april 2023

We waren met het Marskramerpad van Den Haag naar Deventer gewandeld. Deze vakantie willen we een stukje verder richting Bad Bentheim komen.

We parkeren bij Abdij Sion en zijn net op tijd bij de bushalte voor de bus naar Deventer. Onder een grijze lucht stappen we uit en lopen door een parkje naar het noorden. De richting is prima aangegeven met kleine grijze bordjes. Die zijn nieuw, we hebben ze nog niet eerder gezien. De rood-witte vlakken hadden van mij iets groter gemogen. Wanneer we het parkje verlaten, wordt de bewegwijzering wat minder.

De route voert ons langs de spoorbaan naar het noorden. Door parken en buitenwijken wandelt het rustig. We steken de spoorbaan over en lopen langs Diepenveen. Na Diepenveen lopen we tussen de akkers en weilanden richting oosten.

In de berm bloeien veel algemene kruiden als hondsdraf, paarse dovenetel, speenkruid, boterbloem, akkerhoornbloem, voorjaarshelmbloem en pinksterbloem. In of liever bij bossen zien we af en toe lelietje van dalen en veel gevlekte gele dovenetel.

Onze conditie zullen we opnieuw moeten opvijzelen, we houden het vandaag bij pm 10 km. Een kleine tegenvaller is dat mijn fototoestel niet meer scherpstelt. Het is me nog niet duidelijk of dat een verkeerde instelling is of een dingetje wat gewoon fysiek kapot is. Voorlopig blijft het bij foto's genomen met mijn mobiel.

Gedaan : Den Haag-Abdij Sion

Nog te gaan: 119 km.

zaterdag, maart 25

Romeinse Limes pad: Alphen a/d Rijn - Zwammerdam - Bodegraven

Vrijdag 24 maart 2023
In Alphen stappen we op het station uit de trein en pakken direct de route op. Op een plein zoeken we tevergeefs naar een herinneringsbordje aan het Romeinse verleden. Dan maar in de benenwagen!. In de buitenwijken van Alphen passeren we een modern standbeeld van een Romeinse legionair. Dat 'modern' mag u vertalen als 'gemaakt van roestbruin ijzer'. Ik heb geen idee waarom roestbruin ijzer zo populair is voor kunstwerken in de openbare ruimte.

Buiten Alphen lopen we 4 kilometer langs de Oude Rijn. 4 kilometer met betrekkelijke rust, zon, wind, water en af en toe een auto. In de berm staat opeens alles in bloei: klein hoefblad, groot hoefblad, paarse dovenetel, witte dovenetel, grote ereprijs, kool- of raapzaad, het lijkt allemaal in 1 dag uit de grond geschoten te zijn.

Bij Zwammerdam steken we de Oude Rijn over. De weg is hier opgebroken, en we moeten omlopen. We maken geen omweg langs de opgravingsplaats van 6 romeinse schepen, want we willen door naar Bodegraven, en we verwachten om 5 uur visite.
Bij het oversteken van een rotonde vind een verkeersregelaar dat we gevaarlijk lopen. 'Kijk, nu moet deze auto voor u stoppen'. Nee meneer, u staat hier midden op de weg, ik niet. Maar een discussie met deze man die probeert zijn werk te doen, ga ik waarschijnlijk niet winnen, dus ik knik ja en we lopen verder.

We liepen hier ook het pelgrimspad, en verschillende zaken komen bekend voor. Nadat we de spoorlijn naar het zuiden oversteken, lopen we pal tegen de harde wind in. Lekker uitwaaien. Het broedseizoen is begonnen, dus we nemen de kortere route langs de weg in plaats van de mooiere route door de weilanden. Een rustig fietspad tussen sloten en weilanden brengt ons in de buurt van Boskoop. We bekijken nog even een deel van het centrum, en nemen de trein terug naar huis.

Vandaag gewandeld: 15 km
Totaal
Katwijk a Zee - Bodegraven, 62/275 km

woensdag, maart 1

GR5-Vlaanderen: Rondje Huijbergen.

Dinsdag 28 februari 2023
We parkeren in de Staartsestraat bij het klooster. Er zijn daar volop insteekplekken. Het is zonnig, maar de wind is koud. Het zonnetje zorgt toch voor een heel ander gevoel dan onze vorige wandeling. We lopen de Staartsestraat terug tot de 1e zijweg naar rechts. Een stalletje met huisgemaakte jam vraagt 3 euro per potje. Dat vind ik net iets te prijzig. We kunnen gewoon de weg volgen, en waar de weg een bocht naar links maakt, gaan we rechtdoor. Daar pakken we de route aan het begin van kaart 5 weer op.

Bij een boerderij slaan we rechtsaf. We wandelen tussen de braak liggende akkers en de weilanden door. In de berm staat de paarse dovenetel in bloei. Bij een weiland staan verschillende weetjes over alpaca's. Blijkbaar een alpaca boer. Jammer dat de dieren niet in de wei staan. Zo op de plaatjes te zien hebben ze een dikke vacht, dus dat zou moeten kunnen, toch? Bovendien komen ze in de Andes voor, daar weten ze wel wat kou is. Maar gras groeit in de winter niet of nauwelijks, en misschien wil de boer voorkomen dat ze in de winter het weiland kaal vreten.

Via een rustig pad komen we op de Staartsestraat terug. Hier lopen we nog een stuk naar links, langs landhuizen, half verscholen achter bomen. Bij de grens keren we terug. Tijd voor familiebezoek.

Totaal gedaan: Bergen op Zoom - Huijbergen.

zaterdag, februari 25

Romeinse Limespad: Hazerswoude-Rijndijk - Alphen aan de Rijn

Donderdag 23 februari 2023

Bij de halte Galgweg stappen we weer uit de bus. We wandelen op ons gemakje de Galgweg op. De lucht is grijs. Bij Jeu de Boer mogen we over het erf lopen. Het is even zoeken waar we rechtdoor kunnen. Een overstapje over het hek ontbreekt. Een van de hekken blijkt met een ijzeren staaf vast te zitten. Het gaat gemakkelijk open zodra de staaf er uit is. Natuurlijk sluiten we het hek weer netjes. We lopen over verschillende houten bruggetjes, waarbij de route telkens goed is aangegeven. Pas ter hoogte van molen 'de blauwe wip' is het zoeken hoe we verder moeten. Via een kort overstapje komen we bij een asfaltpad, waar we linksaf slaan, richting de blauwe wip.

We eten onze meegebrachte boterhammen op, zittend op een natte bank. Een stel van onze leeftijd passeert ons. Ze wandelen hetzelfde pad.

Vanaf de blauwe wip volgen we een fietspad, tot we een modderpad inslaan. Een lichte miezer houdt ons gezelschap. Gelukkig drijft het minibuitje snel over. We wandelen tussen weilanden door. In de sloten naast het pad groeit pijlkruid, nog onder water, maar de vorm van de bladeren is goed herkenbaar. In de bermen staat het speenkruid in bloei, al houdt het de knopjes dicht bij gebrek aan zon.
Op een andere plek staan de sneeuwklokjes volop in bloei, een leuke tegenstelling.

Het laatste stuk loopt langs de spoorbaan. Bij het oversteken van de provinciale weg staat het groot hoefblad in bloei. De route door Alphen loopt door een groenstrook. Wanneer we op het station op de trein wachten, hebben we een kort praatje met een vrouw die het stuk vanaf Leiden Lammeschans vandaag in zijn geheel heeft gelopen, een kilometer of 20. Mijn respect. Wij hebben de helft gewandeld,en ik voel mijn benen.

Vandaag gewandeld: 11 km
Totaal
Katwijk a Zee - Alphen a.d. Rijn, 47/275 km

Romeinse Limedspad: Hazerswoude-Rijndijk - Leiden

Romeinse Limedspad: Hazerswoude-Rijndijk - Leiden Woensdag 15 februari 2023

Het is hoog tijd om het wandelen weer echt op te pakken. De afgelopen twee maanden liepen we af en toe een wandelingetje door de Haagse parken en duinen, maar vandaag willen we het Romeinse Limespad weer echt beetpakken. Tram en bus brengen ons naar de galgweg ten zuiden van Hazerswoude-Rijndijk. Vanaf de bushalte heb ik een aardig uitzicht op de 'rooie molen', waar ik even een plaatje van schiet. De volgende bus komt aanrijden, ziet twee mensen bij de bushalte staan, en stopt zodat we kunnen instappen. Misverstandje.

We lopen dit stukje tegen de richting in, terug naar Leiden, omdat we het bustraject eerst willen doen. We volgende Vierheemskinderenweg richting westen. Het is lekker weer, zonnig, wat bijna een voorjaarsidee geeft, alleen de temperatuur is nog aan de lage kant. In de berm bloeit wat raapzaad, en de hele wandeling is meer vogelgebied dan bloemenweide. Jammer dat de verrekijker ontbreekt.

We passeren een 'vogelkijkbult', een bult in het landschap met een vogelkijkscherm er boven op. We zien een aantal watervogels, maar waarom zouden we vanaf een scherm kijken als we gewoon door het gebied kunnen wandelen? Gelukkig is het nog geen 15 maart, dan gaat het gebied als proef in het broedseizoen helemaal op slot. De beheerders willen kijken of de weidevogels dan dichter bij het wandelpad durven te broeden.

Aan de andere kant van het gebied eten we op een bankje onze meegebrachte boterhammen. Een tweetal wandelaarsters komt ons gezelschap houden.

We wandelen verder richting Zoeterwoude-dorp. De route is prima aangegeven. Een keer is het wel even goed opletten, bij de plaats waar we bij kp35 het weiland ingaan. We steken een paar leuke smalle houten bruggetjes over. Na een stuk betonpad door twee weilanden is het even goed kijken hoe het pad verder gaat, ook omdat het niet altijd duidelijk is hoe we de hekken moeten passeren. Maar we komen zonder kleerscheuren in Zoeterwoude Dorp aan. Hier is het een kwestie van alsmaar rechtdoor. Na de A4 passeren we een groot klooster, waarna een fiets annex wandelpad ons bij het einde van de kaart brengt.

Bij station Leiden Lammeschans trakteren we onszelf op een vietnamese loempia. Met de trein terug naar Den Haag.

Gedaan: Katwijk - Galgweg, 35,7 km
Vandaag gelopen: 35,7-25=10,7 km

woensdag, februari 15

Romeinse Limespad, Galgweg - Leiden Lammenschansbrug

Woensdag 15 februari 2023

Het is hoog tijd om het wandelen weer echt op te pakken. De afgelopen twee maanden liepen we af en toe een wandelingetje door de Haagse parken en duinen, maar vandaag willen we het Romeinse Limespad weer echt beetpakken. Tram en bus brengen ons naar de Galgweg ten zuiden van Hazerswoude-Rijndijk. Vanaf de bushalte heb ik een aardig uitzicht op de 'rooie wip', waar ik even een plaatje van schiet. De volgende bus komt aanrijden, de chauffeur ziet twee mensen bij de bushalte staan, en stopt zodat we kunnen instappen. Misverstandje.

We lopen dit stukje tegen de richting in, terug naar Leiden, omdat we het bustraject eerst wilden doen. We volgende vierheemskinderenweg richting westen. Het is lekker weer, zonnig, wat bijna een voorjaarsidee geeft, alleen de temperatuur is nog aan de lage kant. In de berm bloeit wat raapzaad, en de hele wandeling is meer vogelgebied dan bloemenweide. Jammer dat de verrekijker thuis ligt.

We passeren een 'vogelkijkbult', een bult in het landschap met een vogelkijkscherm er boven op. We zien een aantal watervogels, maar waarom zouden we vanaf een scherm kijken als we gewoon door het gebied kunnen wandelen? Gelukkig is het nog geen 15 maart, dan gaat het gebied als proef in het broedseizoen helemaal op slot. De beheerders willen kijken of de weidevogels dan dichter bij het wandelpad durven te broeden. We passeren kleine zwanen, gewone wilde eenden, smienten, een blauwe reiger en een witte reiger, die ik voor een koereiger aanzie en Jos voor een zilverreiger. Thuisgekomen moet ik toegeven dat ze gelijk heeft.

Aan de andere kant van het gebied eten we op een bankje onze meegebrachte boterhammen. Een tweetal wandelaarsters komt ons gezelschap houden. Ze hebben op wandelnet zelf een route uitgestippeld, met boerenpaden. Ze praten er enthousiast over.

We wandelen verder richting Zoeterwoude-dorp. De route is prima aangegeven. Een keer is het wel even goed opletten, bij de plaats waar we bij kp35 het weiland ingaan. We steken een paar leuke smalle houten bruggetjes over. Na een stuk betonpad door twee weilanden is het even uitzoeken hoe het pad verder gaat. Verderop is het niet altijd duidelijk is hoe we de hekken moeten passeren. Maar we komen zonder kleerscheuren in Zouterwoude Dorp aan. Hier is het een kwestie van alsmaar rechtdoor. Voorbij de A4 passeren we een groot klooster, waarna een fiets annex wandelpad ons bij het einde van de kaart brengt.

Bij station Leiden Lammeschans trakteren we onszelf op een vietnamese loempia. Met de trein terug naar Den Haag.

Gedaan: Katwijk - Galgweg, 35,7 km
Vandaag gelopen: 35,7-25=10,7 km

woensdag, januari 18

Romeinse Limes pad, variant A, Leidschendam - Leiden

Romeinse Limes pad, variant A, Leidschendam - Leiden Woensdag 18 januari 2023

In Leidschendam beginnen we de wandeling met een koffie en thee bij "Old Fashion", het gezellige tentje waar we het vorige traject afsloten. We zijn een van de eerste gasten, maar al snel stromen er mensen binnen. Buiten bekijken we even een standbeeld van de Damwachters, die hier bij de dam in de Vliet de wacht hielden. Op deze plaats was namelijk een dam in de Vliet aangebracht, zodat passagiers hier moesten overstappen.

We lopen onder een stralend zonnetje langs de oostelijke oever van de Vliet. Eerst passeren we de grote Petrus en Pauluskerk, daarna een houtzaagmolen met als naam "de salamander". We slaan rechtsaf en volgen een fietspad tussen de weilanden door. Bij wandelknooppunt 65 slaan we linksaf. Volgens het boekje moeten we hier een 'gravelpad' langs het fietspad volgen. In mijn ogen gewoon een grindpad. Maar ja, dat 'gravel' klinkt natuurlijk beter dan 'grind'. Het gras trekt zich niets van de mooie naam aan en groeit er gewoon overheen. In de berm van de dijk steken fluitenkruid, boterbloem en aronskelk optimistisch hun bladeren boven de grond uit.

Rechts van ons ligt een golfterrein. Daarna krijgen we een waterplas, de Starrevaart. We hadden onze verrekijker mee moeten nemen. Dat idee wordt na een 'laarzenpad' nog sterker wanneer we langs de vogelplas Starrevaart lopen.

Het is relatief zwaar lopen over het gras. Het geluid van het verkeer op de A4 weerkaatst over het water naar ons toe. We volgen een klein stukje dijk en lopen dan langs de oostoever van de Vlietlanden, een grote plas. Is deze plas ontstaan door turfwinning, of is deze ouder? Zouden de Romeinen over de plas gevaren hebben in plaats van het Vliet kanaal dat nu ten westen hiervan stroomt? We zien de hele weg geen Romeinse geschiedenis. Jammer. Wat we wel zien, zijn watervogels: Nonnetjes, Fuut, Zwarte zwaan, en aalscholvers.
Wist u trouwenbs dat zwarte zwanen als fictief werden beschouwd totdat ze in Australie werden ontdekt?

De buienradar had een droge dag voorspeld, maar we zien toch een aantal donkere luchten passeren. Even later krijgen we gezelschap van een paar lichte hagelkorrels. We lopen door een parkje, waar de bewegwijzering voor verbetering vatbaar is. Toch komen we zonder problemen weer bij de Vliet terug. Deze volgen we tot de brug bij Leiden Lammeschans, waarna we de trein terug naar Den Haag nemen.

Afgerond: Variant A1, 18,1km.

donderdag, januari 5

GR5 - Vlaanderen: Vleet - hoekseweg

De wandeling van vandaag stelt qua afstand niets voor. We willen het laatste stukje van kaart 3 lopen, hooguit 1,5 kilometer. We parkeren op de Schoeliebergseweg. Het zou droog worden, maar het heeft de hele rit vanuit Den Haag geregend en daar gaan de wolken ijverig mee door. Door de regen lopen we naar de Voorstehoevestraat. Daar tegenover lopen we de grasweg in. Links van ons ligt weiland, rechts akkers. Een informatiebord vertelt ons dat er aan deze buurtweg onderhoud gepleegd zal worden. Bij de asfaltweg keren we terug. Van de route naar de auto is langer dan de wandeling zelf. We hadden beter in Huijbergen bij het klooster of langs de Staartsestraat kunnen parkeren. Maar ja, dat is achteraf wijsheid.